Przyglądamy się udarowi mózgu. Jakie są jego przyczyny? I co najważniejsze jakie symptomy powinny zwrócić naszą uwagę?

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) określa, że udar mózgu jest to zespół kliniczny charakteryzujący się nagłym wystąpieniem objawów ogniskowych lub uogólnionych zaburzeń czynności mózgu, które utrzymują się – jeśli nie spowodują wcześniej zgonu – dłużej niż 24 godziny i nie mają innej przyczyny niż naczyniowa.

Wyróżnia się niedokrwienny i krwotoczny udar mózgu. Niedokrwienny udar mózgu jest jedną z najczęściej występujących postaci udaru mózgu. Szacuje się, że występuje w 70 - 80% wszystkich przypadków. Do głównych przyczyn powstania niedokrwiennego udaru mózgu zalicza się:

- zakrzep tętnicy ,
- uszkodzenie małych tętniczek,
- udar mózgu w wyniku zatoru pochodzącego z serca.

Krwotoczny udar mózgu może być spowodowany:

- krwotokiem śródmózgowym - powstaje w wyniku pęknięcia tętniczki mózgowej. Najczęściej naczynie, które pęka, jest wcześniej uszkodzone w wyniku nieleczenia lub nieskutecznego leczenia nadciśnienia tętniczego czy cukrzycy. Do krwotoku śródmózgowego dochodzi przeważnie przy wysokim ciśnieniu krwi (skok ciśnienia),

- krwotokiem podpajęczynówkowym - oznacza wylanie się krwi do przestrzeni otaczającej mózg. Powstaje w wyniku pęknięcia przeważnie wrodzonego rozszerzenia tętniczki, tzw. tętniaka. Krwotok podpajęczynówkowy stanowi 5% udarów mózgu i jest najniebezpieczniejszym rodzajem udaru mózgu.

Do głównych objawów udaru mózgu należą:

- objawy ruchowe – osłabienie lub niesprawność jednej z kończyn, obu kończyn po tej samej stronie ciała, trzech kończyn, wszystkich kończyn,

- zaburzenia mowy/ zaburzenia językowe - trudności w rozumieniu mowy – afazja czuciowa, trudności w doborze słów – afazja ruchowa, trudności w artykulacji słów – dyzartria, trudności w czytaniu/pisaniu/liczeniu,

- zaburzenia czuciowe - zaburzenia/utrata czucia w obrębie jednej lub większej liczby kończyn (analogicznie do zaburzeń ruchowych) zaburzenia widzenia/zaniewidzenie jednooczne, zaburzenia pola widzenia (zaburzenia obuoczne), dwojenie/podwójne widzenie,

- zaburzenia zachowania – trudności w wykonywaniu codziennych czynności (myciu się, jedzeniu, ubieraniu się), dezorientacja czasowo – przestrzenna, zaburzenia pamięci (głównie pamięci świeżej),

- zaburzenia równowagi – trudności w poruszaniu się i utrzymaniu pionowej postawy.

Zapobieganie udarom mózgu u osób zdrowych (tzw. profilaktyka pierwotna) polega na zapobieganiu chorobom zwiększającym zagrożenie udarem (nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, miażdżyca) oraz na wczesnym ich wykrywaniu i skutecznym leczeniu.